CHÂN DIỆN MỤC – Di Tích

Tôi đọc chuyện du lịch Nhật Bản mà giật mình! Du khách tới Cố Đô Nara, hỏi thăm di tích.Người ta chỉ giới thiệu hai ba di tích, thế mà mỗi năm Nara đón hàng triệu du khách! Ngó lại nước mình! Không biết có nên hãnh diện không? Thôi thì hàng vạn di tích. Các tỉnh, các huyện, các xã đua nhau làm hồ sơ xin công nhận di tích cấp tỉnh, cấp quốc gia!!!   Mà du khách ngoại quốc tới những “di sản “ như Fan xi Pan hay động Phong Nha là tìm hiểu, mạo hiểm … chứ có tiêu xài như mình mong đợi (!). Còn mình thì tới đó để xả rác, chụp ảnh, sơn tên mình lên đá! Mà có những di tích thì người nước ngoài cũng như người mình không hiểu nó có í nghĩa gì (?) Có đáng để ca tụng hay tuyên truyền như thế không? Tôi thật không hiểu đền Cẩu Nhi ( chó con ) thờ ai? Bà Kiệu là bà nào? Còn bà Cố hỉ là bà vui mừng hay … hỉ mũi chưa sạch (!?)

Có những danh nhân hiện đại mà người ta đếm được: đền thờ ngài, tượng đài, những nơi ngài đã đi qua … lên đến con số … 3000! Quả là một nhận thức tiến bộ tuyệt vời! Đời sau phải trên đời trước chứ! Văn hoá tâm linh thì ngày càng chồng chất với bề dày đáng hãi và bề rộng xum xuê. Những nơi càng linh thiêng thì lợi tức càng cao (!?). Đền Cổ Mễ ở Bắc Ninh, đền Trần ở Kiếp Bạc , bà Chúa Xứ ở Châu Đốc … Cái gọi là  “ được “ thật không thống kê được!
Người ta không phân biệt được chánh tín với mê tín , mà càng ở tầng lớp trên càng thấy rõ. Đền bà Chúa Kho ở Cổ Mễ ( người ta ghi tiểu sử bậy bạ cả ) và đền Trần ở Kiếp Bạc càng nhiều ông lớn tới lễ! Người ta xin ấn cầu cho phó chủ tịch lên chánh, tá lên tướng! Chưa bao giờ quan trí thấp thế, còn mong gì nữa!
Đền Phủ Giầy ( Vụ Bản – Nam Định ) và điện Hòn Chén ở Huế đông không thể tưởng vì lên đồng nhẩy nhót vui quá mà! Không hiểu sao các ông lớn trong ngành lí luận, trong sử học muốn phục hồi, phát huy đạo thờ Mẫu vì đây là tôn giáo (!) thuần Việt (!), không như đạo Phật nhập từ Ấn Độ, đạo Khổng nhập từ Trung Hoa!
Tôi tới Kiếp Bạc thì chỉ thấy mầu sắc xanh đỏ rới rở, không khí ì sèo, ngộp thở chẳng thấy hào khí Đông A chút nào! Tới Côn Sơn thì chẳng thấy thơ văn Nguyễn Trãi, thậm chí Bình Ngô Đại Cáo cũng không được đề cao (!). Chỉ thấy vắng vẻ tiêu sơ.

ĐÀO HIẾU TẠP VĂN – Đông và Tây

ÐÔNG và TÂY là hai ý niệm, hai phạm trù cực kỳ phức tạp, đa dạng và tương đối. Ý niệm Ðông và Tây cũng như ý niệm về Thời Gian, nó là một quy ước do con người đặt ra và được cụ thể hóa bằng hình ảnh mặt trời mọc và lặn, bằng tên gọi các nền triết học, bằng sự gán ép các đặc tính nhân chủng.

NHỮNG Ý NIỆM TƯƠNG ÐỐI VỀ PHƯƠNG HƯỚNG.

Người châu Âu gọi các nước châu Á như Việt Nam, Trung Quốc, Ấn Ðộ… là phương Ðông nhưng ngày xưa thầy trò Ðường Tăng từ Trung Quốc sang Ấn Ðộ thỉnh kinh thì gọi chuyến đi ấy là TÂY DU và gọi Ấn Ðộ là TÂY TRÚC.

Gặp một người Pháp, người Anh, Thụy Sĩ hay Ba Lan, Tiệp Khắc… chúng ta đều gọi một cách thân mật là “thằng Tây”  nhưng đối với người Anh, người Pháp… thì Ba Lan, Tiệp Khắc, Bungary là ở phương Ðông.